آدرس غلط در بازار سکه
با بالا رفتن قیمت‌ها در بازار آزاد و بورس کالا، گواهی سپرده سکه متوقف شد. موضوعی که موجب شفافیت کمتر این بازار شد و افزایش قیمت سکه نیز متوقف نشد.
بازارهای مختلف کشور در هفته‌های اخیر بسیار متلاطم شده است. نخست بورس و پس از آن بازارهای موازی مانند خودرو، سکه و ارز جو بازار را به هم زد. همین تلاطم و بی‌سامانی موجب شد که برخی با جوسازی درصدد باشند تا شفافیت بازار را به هم بزنند و آن را به سمت رویه‌های غیرشفاف سوق دهند. رویکردی که باعث توقف معاملات گواهی سپرده سکه شد. علیرغم این توقف قیمت سکه کماکان روند صعودی را تجربه می‌کند.
بیشتر بخوانید:
رکورد قیمت سکه در سایه کمبود و قیمت ارز
مردم به فروش طلاهای خانگی روی آوردند | طلافروشی‌ها نقدینگی ندارند
قیمت‌های سکه در فضای بورس کالا روند نامتعارفی را در پیش گرفتند. این روند موجب شد که نماد معاملاتی گواهی سپرده کالایی سکه طلا در تابلوی معاملات، تا اطلاع ثانوی در مرحله پیش‌گشایش باقی بماند. آغازی بر معامله به شکل غیرشفاف و خارج از بورس که پس از آن هنوز این قیمت‌های غیرمتعارف کاهش نیافته است.
اوراق گواهی سپرده سکه
گواهی سپرده نوعی ابزار مالی است و دارنده گواهی بر دارایی سرمایه‌گذاری شده مالکیت دارد. برخی از این گواهی‌ها قابلیت انتقال به دیگران را دارند و برخی دیگر قابلیت انتقال به غیر را ندارند. اوراق گواهی سپرده سکه قابلایت انتقال به غیر را ندارد. یعنی در صورت گم شدن یا سرقت این گواهی مشکلی پیش نخواهد آمد و سکه تنها به صاحب گواهی تحویل داده خواهد شد.
مزیت این اوراق این است که خریدار ریسک خرید سکه تقلبی و نگهداری سکه فیزیکی را در خانه به صفر می‌رساند. برای خرید و فروش این اوراق نیازی به حضور در بازار نیست و خریدار و فروشنده می‌توانند به صورت آنلاین به دادوستد بپردازند. همچنین کارمزد معامله با این اوراق کمتر از بازار و خرید و فروش سکه فیزیکی است.
معامله و دادوستد در بورس کالا و خریدو فروش اوراق گواهی سپرده سکه نیز تابع قوانین بورس است که با روابط بازارهای سنتی تفاوت دارد.
افراد بی‌اطلاع بالای قیمت می‌خرند
به عقیده همایون دارابی افزایش قیمت سکه ربطی به معاملات گواهی سپرده سکه در بورس ندارد. کاهش ارزش پول ملی و کسری بودجه دو عاملی هستند که بر بازار سکه نیز اثر گذاشته‌اند. عضو انجمن توسعه سرمایه‌داری و حرفه‌ای گفت برخی افراد تازه‌کار در بورس کالا هستند که از اطلاعی از ابزارهایی مانند گواهی سپرده سکه و صندوق درآمد ثابت ندیده‌اند. این افراد با ورود به بورس اقدام به خرید به قیمت خارج از ارزش واقعی می‌کنند که این موضوع بازار را متلاطم کرده است.
به گفته این فعال بازار با بررسی روندهای بازار سرمایه مشاهده شده صندوقی با درآمد ثابت، 25 درصد بالاتر از قیمت خریداری شده است. همچنین یک صندوق طلا را با 100 درصد بالای قیمت واقعی خریداری می‌کنند. این خریداری‌ها ربطی به بازار بورس کالا ندارد.
گفتنی است در سال 97 به دلیل همین روند قرارداد آتی سکه در بورس، پس از 10 سال فعالیت تعطیل شد. دارابی می‌گوید وقتی زمانی که ابزاری در اقتصاد معرفی می‌شود باید بر روی آن پافشاری کرد. اقدام سال 97 اشتباهی بزرگ بود و نقطه سیاهی کارنامه بازار سرمایه به شمار می‌رود. این کار یک عقب‌نشینی در اقتصاد به شمار می‌رود می‌شود که متأسفانه در برابر بازار غیرشفاف انجام گرفت و این تجربه بد را ایجاد کرد.
