ریاست جمهوری بایدن و آینده دلار
این روزها که رسانه‌های جهان انعکاس گسترده انتخابات آمریکا را در دستور کار قرار داده‌اند، در داخل موضوع قیمت ارز و تأثیر پذیری آن از شرایط انتخابات آمریکا به یکی از موضوعات اصلی اقتصاد کلان تبدیل شده است.
تا قبل از برگزاری انتخابات در ایالات متحده آمریکا یک‌روز قیمت ارز به خاطر اینکه گفته می‌شد دونالد ترامپ شانس بیشتری برای ماندن در کاخ سفید دارد، میل به افزایش پیدا می‌کرد و روز دیگر از ستاد انتخاباتی بایدن موضوع مذاکره با ایران و بازگشت به برجام موجب می‌شد تا نشانه‌هایی از کاهش قیمت دلار در بازار آزاد مشاهده شود.
امیدها به بایدن و ناامیدی از ترامپ؛ قبل از انتخابات
در میان تحلیل‌هایی که از شرایط بازار ارز طی ماه‌های گذشته مطرح می‌شد، بیشترین گزاره‌ای که درباره ارز و انتخابات آمریکا مطرح می‌شد این بود که بازار ارز در صورت انتخاب مجدد ترامپ کشش افزایش قیمت بیشتری را ندارد، اما حالا که ریاست جمهوری بایدن مسجل شده است، چون موضوعاتی همچون از سرگیری مذاکرات مطرح می‌شود و احتمال افزایش درآمدهای ارزی از محل فروش نفت وجود دارد، بنابراین کاهش قیمت محتمل است. البته به دلیل اینکه زیرساخت‌های اقتصادی داخلی به طور کامل مهیا نیست در میان تحلیل این موضوع که حتی آمدن بایدن هم به صورت موقت باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود و پس از آن مجدد دلار در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت، گزاره نسبتا پرتکراری بود.
چرا مردم دلار می‌فروختند؟
طی یکی دو هفته اخیر قیمت ارز در مسیر کاهش قرار گرفت، در اینباره کامبیر افسری، کارشناس بازار سرمایه به تجارت نیوز گفت علت کاهش قیمت ارز طی چند وقت اخیر افزایش فروش است، افرادی که ارز زیادی دارند با توجه به نزدیک بودن انتخابات تصمیم گرفتند تا کمی از ارزهایشان را عرضه کنند تا اگر بایدن پیروز شد و جو روانی مثبتی شکل گرفت متضرر نشوند.
افسری که تا پیش از انتخابات کاهش قیمت بیش از 26 هزار تومان را برای دلار متصور نبود، در مورد سرنوشت قیمت دلار بعد از برگزاری انتخابات گفت: بعد از انتخابات، با انتخاب بایدن، شوکی به بازار وارد شده و قیمت به راحتی پایین تر از این خواهد رسید.
میل به کاهش قیمت دلار بعد از انتخابات
مشابه پیش بینی این کارشناس بازار ارز را در میان سایر فعالان بازار هم می‌توان سراغ گرفت. در حالی که این پیش‌بینی با برگزاری انتخابات آمریکا رنگ و بوی واقعیت به خود گرفت. به‌طوری که بعد سه الی چهار روز از برگزاری انتخابات ایالات متحده آمریکا و با انتخاب بایدن به ریاست جمهوری قیمت ارز بازهم میل به کاهش بیشتری نشان می‌دهد.
روز گذشته -شنبه 17 آبان- مجدد شاهد کاهش قیمت دلار بودیم. برهمین اساس امروز نرخ خرید ارز در صرافی ها حدود 23 هزار و 500 تومان در قیمت فروش در بازار 24 هزار و 420 تومان بود. در بازار آزاد هم قیمت در کانال 24 هزار و 950 تومان تعیین شد. (قیمت‌ها در ساعات مختلف نوسانات اندکی داشتند.)
یک انتظار خوشایند در شرایط موجود
می‌توان گفت بازار ارز این روزها تحت تأثیر انتخاب بایدن قرار گرفته است، به همین دلیل انتظارات منفی در حال رخت بستن است. پیش‌بینی معامله‌گران این است که در صورت سرکار آمدن این چهره دموکرات که روزگاری معاون باراک اوباما هم بوده است، درآمدهای ارزی کشور در میان مدت به وضعیت عادی باز می‌گردد. البته به‌طور خاص افزایش درآمدهای نفتی کشور انتظاری نیست که در کوتاه و میان مدت به‌راحتی قابل حصول باشد، اما آنچه برای آمدن بایدن را برای فعالان بازار خوشایند کرده است در این نکته نهفته است که فشارهای خارجی از اقتصاد ایران کاسته می‌شود.
بایدن به دنبال توافقی حساس‌تر از برجام
اما این انتظار خوشایندی می‌تواند درعمل محقق نشود، چرا که بایدن معتقد است باید توافقی با حساسیت‌های بیشتر نسبت به برجام وضع شود. بایدن در یادداشتی که در اختیار شبکه خبری سی.ان.ان قرار داده است حتی توجهش برای وضع یک توافق با ایران با توجه به نگرانی هم‌پیمانان آمریکا ابراز کرده است. به نظر می‌آید منظور بایدن هم اسرائیل و عربستان بود، این در حالی است که در داخل هم عده‌ای نسبت به روی کارآمدن بایدن حساسیت نشان داده‌اند و روزنه‌های امیدواری برای مذاکره مجدد با آمریکا را می‌بندند.
نرخ تورم داخلی بالاست؛ قیمت دلار تحت تأثیرش
از سویی نرخ تورم در اقتصاد ایران بالا رفته است، این نرخ بنابر گزارش مرکز آمار ایران در پایان شهریورماه (نرخ سالانه در این مقطع) به 26 درصد رسید. در حالی که یکی از عوامل اصلی در تعیین قیمت ارز همین نرخ تورم داخلی است. بنابر یک نظریه اقتصادی اگر نرخ تورم بالاتر از تورم میانگین جهانی باشد نباید انتظار ایست قیمت دلار را داشت.
بنابراین می‌توان در یک جمع بندی به این نکته توجه کرد که نرخ ارز هرچند با پایان شمارش آرای انتخاباتی آمریکا و مشخص شدن برنده نهایی هرچند دچار شوک‌های بیشتری می‌شود و به کاهش خود ادامه خواهد داد. اما نمی‌توان با توجه به نرخ تورم، نامعلوم بودن سرنوشت مذاکرات مجدد بین‌المللی ایران با آمریکا و البته انتظاراتی که نسبت به کاهش نیافتن قیمت‌ها در داخل وجود دارد شرایط ادامه‌داری برای کاهش قیمت دلار متصور بود. برخی معتقدند در کوتاه مدت حتی احتمال کاهش قیمت دلار تا مرز 20 تومان خواهد بود، اما در میان مدت به نظر میرسد قیمت‌ها میل به بازگشت خواهند داشت.
