بازار ارز و طلا و محدودیت‌های دو هفته‌ای
واقعیت این است که مشاغل در کشور تعطیل نشده‌اند و با وجود کرونا ادارات همچنان با ظرفیت کمتر فعالیت می‌کنند. به نظر می‌رسد در برابر ویروس چموش کووید 19 چاره‌ای هم نباشد.
در روز اول محدودیت‌های دوهفته‌ای قیمت دلار اندکی افزایش داشت. امروز شنبه اول آذر 99 قیمت خرید و فروش دلار در صرافی ملی به ترتیب 25 هزار و 950 تومان و 24 هزار و 950 تومان اعلام شد. این به معنای افزایش 330 تومانی دلار نسبت به هفته گذشته است. در بازار آزاد قیمت دلار هم اکنون 26هزار 54 تومان رسیده است که نسبت به پنجشنبه افزایش داشته است.
افزایش دلار در روز اول آذر نشان از توقف روند کاهشی هفته پیش دارد. روندی که به گفته بسیاری از کارشناسان ادامه دار خواهد بود. اما برای دریافت درک بهتری از بازار ارز بایستی تا پایان هفته صبر کرد و منتظر واکنش‌های بازار ماند.
بازار طلا روند عکس را پیمود و نسبت به پنجشنبه نزول بسیار اندکی داشته است. هر گرم طلای 18 عیار امروز در بازار تهران یک میلیون 153 هزار تومان خرید و فروش می‌شود. با وجود کاهش اندک قیمت طلا، سکه تمام برای هفتمین کاری متوالی تقریباً بدون تغییر باقی مانده است.
امیدواری‌ها نسبت به کاهش ارز و طلا
به نظر می‌رسد بازار ارز و طلا نسبت به اعلام محدودیت‌های دو هفته‌ای بدون واکنش بوده است و حتی اندکی مثبت شده است. شاخص کل بورس تهران نیز مقاومت یک میلیون 300 را رد کرده است و با افزایش 1.58 درصدی در جایگاه 1.366.537 قرار گرفته است. این درحالی است که در ماه گذشته با مسجل شدن ریاست جمهوری جو بایدین، امیدواری‌هایی برای بهبود وضعیت اقتصادی ایران و افزایش ارزش پول ملی به وجود آمده بود. حتی برخی از کارشناسان از دلار 20 هزار تومانی صحبت می‌کردند. از گفته‌های منتخب دموکرات مردم آمریکا چنین برمی‌آید که در دو ماه آینده اگر اتفاقی نیفتد و انتقال قدرت در کاخ سفید به مسالمت انجام پذیرد، برخی از تحریم‌هایی که دونالد ترامپ بدون هماهنگی کنگره بر ایران اعمال کرده است برداشته شود. از جمله آنها تحریم‌هایی است که با خروج آمریکا از برجام اعمال شد.
با این همه مثل اینکه زور دلالان بازار خیلی بیشتر از تحلیل‌های اقتصادی و بنیادی بر روی قیمت بازار تأثیر دارد. اما دلایل اصلی امیدواری به کاهش قیمت ارز و در نتیجه آن طلا چیست؟
در روزهای اخیر نوسانات کم دامنه دلار ادامه داشته است و در روزهایی دلار با اینکه روند افزایشی پیدا کرده اما در آخر وقت کاری به موقعیت اولیه خود عقب نشینی کرده است. در چنین وضعیتی دو فعالان بازار دو تصمیم می‌توانند بگیرند. طبق تحلیل‌هایی دلار در کف قیمتی خود قرار دارد و در روزهای آینده روند افزایشی می‌گیرد. گزارش خبرنگار رادین از بازار صرافی‌های میرداماد مؤید آن است که برخی به این نتیجه رسیده‌اند. اما اکثریت ممکن است روند را فرسایشی بدانند و اقدام به فروش دلارهای خود کنندو قیمت دلار با شیب ملایمی پایین آید.
عامل اصلی اما انتظارات مثبت مبنی بر انتخاب بایدن است. کاهش سطح منازعات منطقه به نفع ارز ملی است و طبیعتاً با تغییر انتظارات قیمت دلار پایین خواهد آمد. اما توافقی نیست که به راحتی به دست آید. به ویژه اینکه مجلس حاضر میلی به مذاکره با آمریکا ندارد و عمر دولت دوازدهم نیز زمان زیادی باقی نمانده است. بی شک دولت دموکرات آمریکا ترجیح می‌دهد با گروهی در دولت ایران صحبت کند که به آینده سیاسی آنها امیدوار است. این احتمال وجود دارد که دولت سیزدهم همسویی بیشتری با مجلس مستقر حاضر داشته باشد.
موانع اصلی کاهش قیمت ارز
آنچه از تحلیل طرفداران کاهش ارز برمی‌آید دلایل موثقی برای گفته خود ندارند. در عوض موانع جدی کاهش قیمت ارز وجود دارد. ویروس کرونا در سال گذشته اقتصاد همه کشورها را در وضعیت بحرانی قرار داد. ایران قبل از کرونا نیز در موقعیت بحران قرار داشت و عدم قاطعیت برای اعمال سیاست‌های بهداشتی مانند محدودیت‌هایی که از انتشار کرونا جلوگیری کند و دودستگی در کشور در برابر آن بحران را عمیق‌تر کرد. کمک دولت به مشاغل و مردم نیز در این دوران کمک قابل توجهی نکرده است. بنابراین طبیعی است که مشاغل در این دوره با مشکلات زیادی روبرو شوند.
می‌دانیم در شرایط بحرانی و رکود مشاغل، مردم تمایل به خرید در بازارهای موازی پیدا می‌کنند. طلا و دلار همیشه در شرایط بحران اقتصادی، افزایش قیمت پیدا می‌کند. به همین دلیل تعطیلی بیشتر در نبود کمک‌های دولتی برای مشاغل از طریق ایجاد تقاضا برای ارز و طلا به افزایش قیمت‌ها دامن می‌زند. خبر محدودیت‌های دو هفته‌ای تأثیر خوبی در ثبات قیمت ارز و طلا نخواهد داشت.
افزایش تقاضا را در افزایش درخواست در سامانه نیمایی می‌توان مشاهده کرد. در هفته‌های گذشته این سامانه با افزایش تقاضا روبرو بوده است که نشان از تمایل برای خرید دلار دارد. همچنین سودجویی دلالان که فعالیت گسترده آنها در فضای مجازی نشان از این دارد که گروه‌های شبکه‌ای کاهش قیمت دلار را برنمی‌تابند. می‌دانیم در نبود زیرساخت مالی قدرتمند و اعتماد به دولت، شبکه‌های اجتماعی در دوره‌های گذشته چگونه توانست مسیر قیمت ارز را تعیین کند. البته این روند را در دیگر بازارهای موازی نیز مانند خودرو، مسکن و بورس نیز مشاهده می‌کنیم. یکی از گره‌گاه‌های اصلی بازار ایران دلالی و نبود ساختارهای شفاف تعیین قیمت است و تا زمانی که این کلاف سردگم باز نشود و چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود همه بازارهای پرسود کشور اسیر دلالان باقی خواهند ماند.
سومین دیگر از دلایل بازگشت بازار به سمت افزایش قیمت در ادبیات تحلیل‌های تکنیکال، پول بک یا بازگشت بازار است. هم اکنون نزدیک به یک هفته است که قیمت در یک بازه قیمتی باقیمانده است و ممکن است پس از این شاهد افزایش قدرت خریداران و افزایش قیمت ارز باشیم.
با این همه تحلیل‌های تکنیکال نشان از سطح مقاومتی پایین‌تر در دامنه 24 هزار تومان و پس از آن 23 هزار تومان دارد.
