سامانه نیمایی چیست و چه مزایایی دارد؟
سامانه نیمایی در 28 بهمن 1396 به صورت آزمایشی و در تاریخ 3 اردیبهشت 97 رسماً شروع به کار کرد. هدف از ایجاد این سامانه این بود که بستری امن برای خرید و فروش ارز را فراهم آورد. سامانه نیما یا «نظام یکپارچۀ معاملات ارزی» بستری است که خریداران درخواست خرید خود را به اطلاع فروشندگان برسانند و فروشندگان در صورت تمایل خدمات را ارائه دهند. البته همه این مراودات بایستی با واسطه صرافی‌های مجاز و یا بانک‌ها صورت بگیرد. هدف این بود که فضایی آنلاین، رقابتی و امن برای دادوستد ارز بین فروشندگان و خریداران ارز فراهم آورد.
بیشتر بخوانید:
پیش‌بینی کاهش قیمت طلا و ثبات ارز در این هفته
حذف چهار صفر چه بر سر پول ملی می‌آورد؟
نوسانات ارزی که در سال‌ها اخیر ایجاد شد و کاهش شدید ارزش ریال در برابر ارزهای بین‌المللی ضربه بزرگی به پیکر اقتصاد ایران زد. بیش از همه قشر متوسط و حقوق بگیر که از این تلاطمات صدمه خوردند. بسیاری از واردکنندگان، صاحبان صنایع، تولیدکنندگان نیز با مشاهده نرخ ارزها فعالیت‌های سابق را دیگر اقتصادی نیافتند.
سیاست‌های ارزی که برای مهار این نوسانات تدارک دیده شد هیچ یک پاسخگو نبود، سیاست‌هایی مانند محدودیت فروش ارز سالانه به هر کدملی و ایجاد سامانه نیما برای دادوستد. البته این سیاست‌ها تا حدودی از گسیختگی و سوداگری در این بازار کاسته است. خواسته بانک مرکزی این بود بر روی خرید ارز وارد شده به کشور و فروش ارزی که برای واردات باستی صرف می‌شد نظارت کامل پیدا کند.
امکانات سامانه نیما
در این سامانه عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان ارز به سامانه جامع تجارت مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت می‌کنند. بخشی از این ثبت‌ها به سامانه آنلاین نیما جهت مشاهده صرافی‌ها منتقل می‌شود. در سامانه ارزی نیما صرافی‌های مجاز تأمین کننده ارز غیربانکی برای واردکنندگان و انتقال دهنده ارز برای صادرکنندگان محسوب می‌شوند.
برای ورود به این سامانه ابتدا باید به سامانه جامع تجارت ایران به آدرس https://www.ntsw.ir/ مراجعه کنید. ثبت نام کرده و یا با نام کاربری و رمز عبور وارد شوید.
در ورود به سامانه نیما پنجره‌ای با بخش‌های زیر دیده می‌شود:
- اخبار و اطلاعیه: بخشنامه‌ها، اخبار و اطلاعیه‌های بانک مرکزی درباره سنا و نیما به این بخش وارد می‌شود.
- خرید و فروش ارز: در این بخش خرید یا فروش ارز ثبت شده قابل ویرایش یا مشاهده است.
- نیما: به دو شاخه کلی فروش ارز و خرید ارز تقسیم می‌شود.
فروش ارز: قسمت فروش ارز از سه زیرشاخه درخواست‌های فعال، پیشنهادهای فعال و بایگانی پیشنهادها تشکیل شده است.
هنگامی که واردکننده، تقاضای تأمین ارز خود را در سامانه جامع تجارت ثبت می‌کند، این درخواست در زیر شاخه درخواست‌های فعال قابل مشاهده است. اگر صرافی تمایل به فروش ارز داشته باشد، باید با کمترین قیمت فروش آن را به واردکننده پیشنهاد دهد.
زیرشاخه‌های پیشنهادهای فعال و بایگانی پیشنهادها مربوط به پیشنهادهای فعال عرضه ارز صرافی و بایگانی آنها است.
خرید ارز: این بخش از چهار قسمت ارزهای عرضه شده، تقاضاهای صرافی، معاملات خرید و بایگانی معاملات تشکیل شده است.
هنگامی که صادرکننده کالا، ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه جامع تجارت عرضه می‌کند، پیشنهادهای صادرکننده در قسمت ارزهای عرضه شده برای صرافی‌ها قابل رویت است. در اینجا صرافی‌ها در محیطی رقابتی با بالاترین قیمت ارزها را خریداری می‌کنند. پیشنهاد صرافی‌ها در قسمت تقاضاهای صرافی قابل رویت است.
دو زیرشاخۀ معاملات خرید و بایگانی معاملات می‌توان روند معامله با صادرکننده و صرافی و بایگانی همه آنها را مشاهده کرد.
- درباره ما: در این قسمت راهنمای کاربران و تماس با مرکز سنا و نیما قرار داده شده است.
- پیام‌ها: پیام‌های ناظر سامانه نیما به صرافی جهت بررسی مشخصات حواله‌ای یا نقدی معاملات در این بخش است.
تأثیرات سامانه نیمایی بر نظام ارزی
در این سیستم دارندگان ارز، درخواست‌کنندگان ارز و صرافی‌ها در محیطی رقابتی و شفاف با قیمت‌های ارز روبرو می‌شوند. به این ترتیب می‌توان امیدوار بود قیمت واقعی ارزها در این بازار مشخص شود. یکی از امیدواری‌ها و اهداف ایجاد این سامانه نزدیکی و حتی یکسان‌سازی ارزها بود. این سیاست بخصوص در مورد درهم تا حدودی موفق عمل کرده است.
دومین مزیت این سامانه ایجاد فضای مناسب برای معرفی صرافی‌های غیربانکی مجاز در کشور است. بستری که عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان ارز به راحتی بتوانند به صرافی‌ها مجاز اعتماد کرده و در بستری آنلاین و قابل دسترس درخواست حواله‌های ارزی خود را ارائه دهند.
سومین مزیت شفافیت مالی است که این سیستم ایجاد کرده است. داده‌های دقیق و کاملی ارزهای کلانِ در گردش در سیستم اقتصادی به سیاست‌گذارن ارائه می‌دهد. همچنین دو متغیر اقتصادی واردات و صادرات کشور در این سامانه قابلیت بررسی پیدا می‌کند.
تهیه و تولید: واحد تحلیل و توسعه صرافی رادین
